Trong một giây phút đáng nhớ tối 27/1, Tổng thống Barack Obama giải thíchvới Steve Kroft, người dẫn chương trình của CBS, rằng ông yêu cầu cuộc phỏng vấn60 Phút chung với Hillary Clinton, bởi vì "tôi chỉ muốn có cơ hội công khai nóiCám ơn".
Hillary rụt rè nói về tương lai
Nghị trình 'năng nổ' của Obama cho 4 năm tới
Bước tiến lịch sử của Lầu Năm Góc
 |
| Tổng thống Obama và Ngoại trưởng Hillary Clinton trò chuyện với Steve Kroft, người dẫn chương trình "60 Phút" của CBS, tại Phòng Xanh của Nhà Trắng. (Ảnh: AP/CBS) |
Thực vậy. Obama có lý do để cảm thấy biết ơn đối với bà Clinton, nữ Ngoạitrưởng sắp mãn nhiệm và là cựu đối thủ chính trị của ông.
Trong màn thể hiện ấn tượng về sự phục tùng và tận tụy sau cuộc cạnh tranh sơbộ thuộc diện quyết liệt nhất trong lịch sử chính trị Mỹ, Clinton đã thực sự nổibật trong 4 năm làm Ngoại trưởng của mình. Tuy nhiên, hành trình của bà từ mộtnhân vật chính trị có ảnh hưởng của Đảng Dân chủ - một ứng viên từng được xem làdễ dàng lật đổ ngôi sao mới nổi Obama - tới một sứ giả trung thành và bảo vệObama không hề dễ dàng.
Về phần mình, Tổng thống Obama đã đạt được đúng những gì ông có thể đã vạchra khi làm việc với con người mà ông gọi là một "tài năng đặc biệt" trong chínhquyền của mình. Ông đã loại bỏ được một cách hiệu quả mọi chỉ trích hoặc bìnhluận công khai có thể có từ cựu đối thủ chính trị hoặc người chồng nổi tiếng củabà, cựu Tổng thống Bill Clinton, người trước kia từng lên án gay gắt ông Obamatrong các vòng bầu cử sơ bộ.
Ban đầu, những kỳ vọng đó là khác biệt. Ngay sau khi Obama bất ngờ chọn HillaryClinton vào vị trí Ngoại trưởng vào mùa thu năm 2008, Washington đã bắt đầu xuấthiện lời đồn về những tranh cãi nội bộ mà sự có mặt của Hillary có thể gây ratrong chính quyền mới.
Như Tổng thống thừa nhận vào tối ngày 27/1, ông đã đề nghị bà trở thành Ngoạitrưởng của mình một phần bởi vì năm 2008, ông biết mình sẽ quá bận bịu với mộtnền kinh tế đang suy sụp, và ông cần ai đó "là một nhân vật toàn cầu" để đảmnhận chính sách ngoại giao.
Ngụ ý kể trên có nghĩa bà Clinton sẽ là một nhân vật nổi trội. Nhưng điều đóđã không xảy ra. Thay vào đó, Hillary Clinton nhanh chóng thấy rằng chính sáchngoại giao đang được điều hành chủ yếu ở bên ngoài Nhà Trắng. Hoặc như một quanchức cấp cao của Bộ Ngoại giao bình phẩm: "Nếu bạn hỏi ai là Henry Kissinger củaBarack Obama thì câu trả lời, tất nhiên sẽ là chính Barack Obama".
Trong những tháng đầu tiên của chính quyền mới, Hillary Clinton dường như trởthành một người mờ nhạt ở cương vị đứng đầu Bộ Ngoại giao, tới mức mà bạn bèthân hữu, những người luôn biết đến bà như một cỗ máy chính sách, cảm thấy thấtvọng khi thấy bà dường như không có uy lực.
Và như một số người còn nhớ, những vết thương của chiến dịch tranh cử sơ bộvẫn còn nguyên đó trong chính quyền mới. Gần như toàn bộ năm đầu tiên, bầu khôngkhí giữa hai phe Clinton và Obama vẫn phản ánh một khoảng lặng đầy bất trắc. Cáctrợ tá của Clinton có thể cảm thấy một sự cảnh giác lạnh lùng từ những ngườitrung thành với Nhóm Obama tại Nhà Trắng, đặc biệt là nhà chiến lược chính trịDavid Axelrod, thư ký báo chí Rpnert Gibbs khi đó và Valerie Jarrett, trợ táthân cận nhất của ông Obama.
Ngay từ đầu, bà Clinton "không nằm trong đội ngũ nòng cốt. Điều đó khá rõ",một nguồn tin thân cận giấu tên nhận xét năm 2010. Đến lượt bà Clinton cũng phải"than phiền về một sự thiếu vắng những tiếng nói bất đồng trong chính phủ", mộtngười bạn lâu năm của bà Hillary cho biết. "Lúc đầu, bà ấy nói: Họ muốn thế này,họ muốn thế kia", ám chỉ Nhà Trắng. Phải mất một thời gian bà mới có thể bắt đầunói "chúng tôi".
Bên cạnh đó, sự thẳng thắn của Hillary đôi khi gây kinh ngạc ở Cánh Tây củaNhà Trắng. Trong năm 2009, trước khi có Mùa xuân Ảrâp, nữ Ngoại trưởng Mỹ ngụ ýrằng bà sẽ phát triển một chính sách mà sẽ đưa các nhà độc tài Ảrập vào một khốichống Tehran. Trong một bài phát biểu, bà táo bạo kêu gọi các chính phủ Ảrậptham gia vào một "chiếc ô phòng thủ" kiểu chiến tranh Lạnh trước chương trìnhhạt nhân của Iran. Báo New York Times ngay sau đó dẫn lời "một quan chức cấp caocủa Nhà Trắng" bình luận rằng Clinton đang nói cho chính bản thân mình. Đó làlần cuối cùng người ta nghe thấy cụm từ "chiếc ô phòng thủ".
Trong một cuộc phỏng vấn cách đây 2 năm, Hillary Clinton tự thừa nhận rằngthời gian đầu khá khó khăn, ít nhất là đối với bà và các trợ tá chính trị củaTổng thống. "Tôi thực sự nghĩ có một khoảng cách nhỏ giữa Tổng thống và tôi.Nhưng tôi nghĩ là công bằng khi nói rằng những người ủng hộ cả hai chúng tôi cóthể mất thời gian hơn để vứt bỏ những vết tích của một chiến dịch vốn rất gắtgao. Bởi vì đó chính là bản chất của con người".
Tuy nhiên, Clinton đã hạn chế một cách tối thiểu mọi tiếng thì thầm xungquanh và dồn sức cho một nỗ lực lớn nhằm xóa bỏ bất kỳ khoảng cách nào giữa bàvà "tổng thống của bà", và cho dù lời cảm ơn của ông Obama ngày nay là một dấuhiệu gì đi nữa thì bà cũng đã đạt được thành công lớn.
Giây phút quyết định, theo các trợ tá của Clinton, xuất hiện tại các cuộcthảo luận về khí hậu toàn cầu ở Copenhagen tháng 12/2009. Bà đã gánh trọng tráchtrước đó, đặc biệt là trong đánh giá lại chính sách Afghanistan, khi đứng vềphía Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates thuyết phục Obama tăng viện thêm 30.000quân nữa tới đất nước này. Tuy nhiên "Copenhagen là giây phút A-ha cho cả haingười", một trợ tá cấp cao của bà Clinton cho biết.
Cuộc họp của 133 nước, tập trung đàm phán một hiệp ước kế thừa hiệp ướcKyoto, có nguy cơ sụp đổ hoàn toàn. Trong một quyết định tự phát, Obama vàClinton tham gia một cuộc gặp mà Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo tổ chức với cácnhà lãnh đạo Brazil, Ấn Độ và Nam Phi nhằm ngăn những kiểm soát khí hậu đơngiản, chẳng hạn như "MRV" (đo đạc, báo cáo và kiểm chứng)về khí thải nhà kính. Mỉm cười và bắt tay nhau như thể vừagặp-và-chào, Obama và Clinton đã làm việc cùng nhau như khi cá nhân họ hành độngcho chiến dịch, sau đó Tổng thống ngồi lại và bắt đầu đàm phán, với bà Clintonngồi ở bên trái chuyển giấy tờ cho ông. Cuối cùng phía Trung Quốc đồng ý nhượngbộ, cả Obama và Clinton biết rằng giây phút quyết định đã xuất hiện từ hai ngàytrước khi bà bất ngờ bay tới để đưa ra một viên kẹo ngọt - lời đề nghị 100 tỷUSD từ các nước giàu vào năm 2020 giúp các nước nghèo hơn đương đầu với kiểmsoát khí hậu. Obama đã khép lại thỏa thuận mà bà Clinton đã vạch ra.
Trong hai năm cuối của nhiệm kỳ, mặc dù Clinton chưa từng thực sự giành lạisáng kiến chính sách - ngoại giao từ Nhà Trắng, bà vẫn có ảnh hưởng rất lớn, đặcbiệt là trong việc thúc giục Tổng thống can thiệp vào Libya, thúc đẩy một đườnglối cứng rắn hơn với Tehran.
Trong cuộc phỏng vấn 60 Phút trên CBS, Obama bày tỏ: "Thật là một sự cộng táclớn trong 4 năm qua. Tôi sẽ nhớ bà ấy".
Có mọi lý do để nghĩ ông chủ Nhà Trắng hàm ý điều đó.
Thanh Hảo (Theo National Journal)
Nguồn : VietnamNet
via Tin Mới http://www.tinmoi.vn/tai-sao-obama-cam-on-hillary-011198543.html, tin Theo Blog Kênh 12
